search
Burcu Ünüvar
Burcu Ünüvar
Diğer Yazıları

Peki Ya İklim Adaleti?

Aslında bir grafik v.b. çok popüler olduğunda, ona kendi yazılarımda yer vermemeyi tercih ediyorum. Fakat bu sefer bir istisna yapacağım. COP26 toplantıları sırasında özellikle sosyal medyada ön plana çıkan bir çalışmaya, bu ayki yazımda yer vermek istememin basit bir sebebi var: Arşiv unutmaz!

Biz iktisatçılar sıklıkla “Her şey sınıfsal.” cümlesi ekseninde geçen tartışmalar yaparız. İklim krizi de bu tartışmaların bir parçası. Bağlantısını kaynaklar kısmına eklediğim Oxfam’ın bir çalışması, farklı gelir gruplarına göre karbon salımlarını hesaplamış. Buna göre, gelirden en yüksek payı alan %10’luk kesim, karbon salımlarının %52’sinden sorumlu. Buna karşın en düşük gelir grubundaki %50’nin karbon salımlarındaki payı %7 ile sınırlı.

Aşağıdaki grafik, yüksek gelir gruplarının iklim krizine yol açan faaliyetlerinin diğer gelir gruplarından fazla olduğunun bir göstergesi. Öte yandan, iklim krizi ile mücadele için uygulanan politikaların en fazla toplumun düşük gelir grubundaki kesimine zarar verdiğini de biliyoruz (Lomborg, 2019). Peki bu dengesizliği nasıl çözeceğiz?

Yapılacaklar elbette, gelir adaletini sağlamaktan ve genel olarak bölüşümü iyileştirmekten geçiyor. O halde orta vadede eşitliği hedefleyen ve kısa vadede denklik ekseninde kurgulayacağımız araçların, “iklim adaleti” çerçevesinde olmasını da gözetmek gerekiyor.

İklim krizinin ve iklim krizi ile mücadele için atılan adımların, toplumun her kesimini eşit etkilememesi nedeniyle ortaya atılan “iklim adaleti” terimi (Simmons, 2020), bizlere iklim krizi ile mücadelede ülkemizin kendi politikalarını, kendi yapısal faktörlerimizi gözeterek kurgulama sorumluluğunu veriyor. Bunu yaparken, kalkınma iktisatçılarını dinlemenin önemi de yazımda paylaştığım grafikten belli oluyor!


Kaynaklar:

https://oxfamilibrary.openrepository.com/bitstream/handle/10546/621052/mb-confronting-carbon-inequality-210920-en.pdf

https://www.project-syndicate.org/commentary/governments-must-reduce-poverty-not-emissions-by-bjorn-lomborg-2019-09

https://yaleclimateconnections.org/2020/07/what-is-climate-justice/