search
Can Hakyemez
Can Hakyemez
Diğer Yazıları

2019 Yılında Enerji Sektörü Sebebiyle Oluşan Emisyonlarda Artış Yaşanmadı

Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) 11 Şubat 2020 tarihinde enerji sektörü sebebiyle oluşan 2019 yılı karbondioksit (CO2) emisyon değerlerini açıkladı. 2017 ve 2018 yıllarında emisyon değerlerinde gözlenen %1,6 ve %1,8’lik artışların ardından, 2019 yılında enerji sektörü sebebiyle oluşan CO2 emisyon miktarı artış beklentisinin aksine sabit kaldı ve 33,3 gigaton (Gt) olarak gerçekleşti.

Son 10 yılda gelişmiş ülkelerde enerji sektörü nedeniyle oluşan CO2 emisyon miktarı 12,4 Gt’dan 11,3 Gt’a geriledi. Gelişmiş ekonomilerdeki bu gerilemenin en büyük nedenleri arasında yenilenebilir enerjiden elektrik üreten santrallerin payındaki artışın yanı sıra kömür ve doğal gaz santrallerinin yerine yenilenebilir santrallerin kullanılması bulunuyor. UEA verilerine göre, gelişmiş ekonomilerdeki toplam CO2 emisyon miktarı 2018 yılına göre yaklaşık %3,4’lük bir gerileme ile 11,3 Gt seviyelerinde gerçekleşti. Gelişmiş ekonomiler dışındaki ülkelerde ise CO2 emisyon miktarı 2019 yılında %1,9’luk bir artış ile 22 Gt’a ulaştı.

2019 yılında CO2 emisyonlarındaki ülkesel bazda en büyük azalma 140 milyon ton CO2 emisyonu ile Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) gerçekleşti. 2019 yılında ABD’de gerçekleşen toplam CO2 emisyonu 2018 yılına göre %2,9 oranında azaldı ve 4,8 Gt seviyesinde gerçekleşti. Elektrik üretiminde kömür kullanımındaki %15'lik azalma, 2019 yılında ABD'deki emisyon değerlerindeki düşüşü destekleyen bir etken olarak ön plana çıktı.

2019 yılında Avrupa Birliği’nde (Birleşik Krallık dahil) enerji sektörü nedeniyle oluşan CO2 emisyonları %5’lik bir gerileme sonucunda 2,9 Gt olarak gerçekleşti. Yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi ve kömürden gaza geçiş elektrik üretimindeki %12’lik emisyon azalmasında en büyük etkenler olarak göze çarpıyor. Almanya, Avrupa Birliği bölgesinin CO2 emisyonlarındaki düşüşe öncülük etti. Almanya’da 2019 yılı emisyon değerleri 2018 yılı değerlerine göre %8’lik bir düşüş kaydetti ve 1950’li seviyelerine döndü.

Gelişmiş ekonomiler dışında kalan ülkelerde ise hikâye daha değişik. 2019 yılında gerçekleşen toplam 400 milyon tonluk artışın yaklaşık %80’i Asya’dan kaynaklandı. Çin’de yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi artıyor olması Çin’deki yükselmeyi baskılayan sebeplerden biri oldu. 2019 yılının Çin için bir başka özelliği ise yedi büyük ölçekli nükleer güç santralinin tüm sene boyunca devrede olmasıydı. Hindistan’da ise 2019 yılı emisyon büyümesi nispeten daha ılımlı gerçekleşti. 2019 yılında 1973 yılından beri ilk defa Hindistan’da kömür kaynaklı elektrik üretimi azaldı. Ulaştırma sektöründeki fosil yakıtlara olan talebin sürekli bir şekilde artıyor olması, kömür kaynaklı CO2 emisyondaki azalmayı yukarı yönlü karşıladı.