Gelişmekte Olan Ülkelerde Borç Verme İştahı Ne Durumda

Uluslararası Finans Enstitüsü (International Institute of Finance-IIF), 18 Kasım’da, Gelişmekte Olan Ülkelerin (GOÜ) büyümelerini düzenli olarak takip ettiği raporunu (EM Growth Tracker) yayınladı.

Raporu okumayanlar için küçük bir ipucu; rapor boyunca zayıf büyüme görünümüne dair pek çok haber alıyorsunuz.

• Son veriler ve güven anketleri, büyüme tahminlerini aşağı çekiyor
• Bölgesel veri kırılımı, zayıflıkların devam ettiğini gösteriyor.

Fakat, bir çalışmayı sonuna kadar okumanın faydalarını tam da bu rapor bize hatırlatıyor.

Bu temkinli girişten sonra IIF, iki tane iyimser noktanın altını çiziyor.

• Yakın dönemde PMI’lardaki zayıf seyir, pek çok ülke için resesyon endişesini beslerken, küresel anlamda da zayıf büyüme görünümünü teyit ediyor. Oysa IIF, bu zayıflığın 2017’deki yüksek PMI görünümünün uzantısı olduğunu söylüyor ve bir resesyon göstergesinden ziyade stok birikiminin sonucu olarak değerlendiriyor. Doğruysa, iyiymiş!
• İmalat sektöründeki zayıflığın, hizmetler sektörüne yansımasının ise sınırlı olmasını bekliyor.

Dengeli şekilde eksileri ve artıları ifade etmeye çalışan raporu okuduktan sonra aklımda ne kaldığını sordum kendime. Sanırım henüz ikinci sayfasında ön plana çıkarttığı bir konu bana en kritik gelen bakış açısı oldu: ABD ve Çin arasında, ticaret anlaşmazlığı konusunda varılacak bir ateşkesin, küresel iktisadi aktiviteyi ve güveni sıçratması (boost) bekleniyor. İşte bunu da benim aklım almıyor.

Dünya genelindeki her sorunu ticaret savaşının bitmesi ya da devam etmesine indirgeyen bir gözlük, makro yapısallardan ziyade piyasa algısına yakın bir duruş gibi geliyor bana.

Peki ticaret savaşlarına dair haber akışında iyileşme gelirse, bu durum ekonomilere hangi kanaldan yansıyacak? Şüphesiz ticaret kanalındaki hareketlilikle eşanlı olarak borç verme kanalında da bir iyileşme görmemiz şart. IIF’in gelişmekte olan ülkeler için yaptığı borç verme anketi (EM Bank Lending Conditions Survey) de 21 Kasım’da yayınlandı. İkinci çeyrekte finansal koşullardaki sıkılaşma belirgin. Ancak katılımcılar üçüncü çeyrekte bir iyileşme bekliyor.

Sevinelim mi? Borcun yarattığı küresel krizden, yine borçla çıkılacağını düşünüyorsak, çalsın davullar. Ama bence bekleyin biraz!