Elektrikli Araçlar Vites Artırmayı Sürdürüyor
İklim krizinin çevresel ve ekonomik etkileri günbegün belirgin hale geliyor. Aciliyet kazanmış bu krizi önlemeye yönelik çabaların önemli bir bölümünü iklim teknolojileri oluşturuyor. Sera gazı salımlarının azaltılması ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine uyum sağlanmasını sağlayan bu teknolojilerin odak noktalarından biri karayolu taşımacılığı. Küresel petrol talebinin %40’ından fazlasından sorumlu olan karayolu taşımacılığı, içten yanmalı motorları yavaş da olsa terk ederek elektrifikasyona doğru yol alıyor. Neredeyse her gün yeni bir habere uyandığımız elektrikli araç sektöründe rakamlara hep beraber göz atalım!
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verileri 2022 yılında küresel düzeyde elektrikli araçlara talebin güçlenmeyi sürdürdüğünü gösteriyor. 2022’de satılan elektrikli araç sayısı 10 milyon barajını aşarken, bu araçların pazar payı %14 oldu. Bu oran önceki yıl %9, 2020’de ise yalnızca %5’ti. IEA’nın tahminleri 2023’te satışların yıllık bazda %35 artacağı ve toplam pazarın %18’ini oluşturacağı yönünde.(1)
Küresel batarya üretim kapasitesinin yaklaşık 4’te 3’ünü elinde bulunduran Çin, dünyadaki elektrikli araç satışlarının 5’te 3’ünün gerçekleştiği ülke olarak da ön plana çıkıyor. Çin ile birlikte Avrupa ve ABD başat piyasalar olmaya devam ederken, elektrikli araçların görece yüksek fiyatlandığı ve şarj altyapısının henüz sınırlı olduğu gelişmekte olan ekonomilerde iştahın kısıtlı kaldığı izleniyor. 2024 ve sonrasında Çin’deki ekonomik görünüm, Avrupa Birliği’nin yeni otomobillerde 2030’a kadar %55, 2035’e kadar %100 oranında emisyon azaltımı zorunluluğu getiren düzenlemesinin etkileri ve birçok markanın ABD’de hızlanan yatırım hamleleri takip edilmesi gereken alanlar olarak öne çıkıyor.
Yurtiçinde ise son dönemde otomobil talebinin güçlü seyretmesi ve birçok segmentte rekabetçi fiyata sahip elektrikli araç seçeneklerinin artmasının olumlu yansımaları izleniyor. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, bu yılın ilk 8 ayında yaklaşık 23 bin elektrikli araç satıldı. Satış hacmi geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla 7’ye katlanırken, pazar payı %0,9’dan %3,9’a yükseldi. Pazar payı 2020’de %0,1 seviyesindeydi.
Elektrikli araçların yaygınlaşmasına dair tahminler son yıllarda tutarlı bir çizgi sergilese de, kayda değer belirsizlik alanlarının halen etkili olabileceğini söylemek gerekiyor. Batarya teknolojisinin ve şarj altyapısının gelişim hızı, iklim politikaları, kritik mineraller tedarik zincirinin durumu ve tüketici davranışları bunların başında geliyor.
Bu yazı vesilesiyle okurlarımıza geçtiğimiz hafta yayımlanan İklime Dair’e de mutlaka göz gezdirmelerini tavsiye ederim. TSKB Ekonomik Araştırmalar ekibi olarak dergimizin son sayısında elektrikli araçları da kapsayan iklim teknolojilerini ele alırken, dönüşümün önemli bir parçası olan “yeşil istihdam” kavramına değiniyoruz. Şimdiden keyifli okumalar dilerim!
(1) IEA (2023). Global EV Outlook 2023: Catching up with Climate Ambitions
Bunlar da İlginizi Çekebilir
