Küresel İtfa Takvimi: Öyle Bir Geçer Zaman ki!

Uluslararası Finans Enstitüsü (The Institute of International Finance, IIF), 10 Temmuz’da, Küresel Borç Monitörü’nün yeni veri setini açıkladı. Buna göre 2018’in ilk çeyreğinde küresel borç 247,2 trilyon dolara ulaşmış. Bu rakamı 2008’in ilk çeyreği ile kıyaslamak sadece 10 yıllık perspektif almanın ötesinde bir anlam taşıyor. Bu bakış bize aynı zamanda Küresel Kriz öncesi dönem ile bugün geldiğimiz noktayı kıyaslama şansı veriyor: Buna göre,

10 yılda küresel borç 69 trilyon dolar artmış,
Grafik-I’de görüleceği üzere borcunu en fazla artıranlar, sırasıyla 27 trilyon dolar ve 29,7 trilyon dolar ile finans dışı özel sektör ve hükümetler olmuş.

Küresel likiditenin maliyet seyri düşünüldüğünde finans dışı özel sektör için son on yıldaki kaldıraç kullanımı anlaşılır bir seçenek. Önemli olan bu borçlanmanın doğru yerlerde kullanılıp kullanılmadığı. Bu sorunun genel bir yanıtı yok, sadece ülke bazında değerlendirerek bakmak anlamlı bir sonuç verebilir.

Kullanımdan bağımsız olan bir durum ise geri ödeme. Küresel likiditenin azalması beklenen önümüzdeki dönem için IIF verilerine göre hazırladığımız itfa (bono + tahvil + kredi) takvimi aşağıdaki grafikte görülebilir. 2025 sonuna kadar bakıldığında, toplam itfanın yaklaşık %51’i Çin’e ait. Hindistan, G. Kore, Brezilya, Hong Kong, Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri de listeye eklendiğinde, bu oran %70’e çıkıyor. Türkiye’nin toplamdaki payı %1 ile sınırlı.

Küresel ekonomide faiz artırımlarını, bilanço küçültmeleri konuşmaya başlayalı epey bir zaman oldu. Bütün bu kararların etkisi, bir gecede olmasa da eninde sonunda bütün ülkelerde hissedilecek. Önümüzdeki dönemde küresel likidite şartları değerlendirilirken sadece iten faktörlere bakmak yanlış olacaktır. Aynı borçlanma havuzunun kapısını çalacak ülkeleri de gözetmek amacıyla çeken faktörler de mutlaka yakından takip edilmeli. Grafikte gösterilen 7 yıllık vade şu an bize uzun gelse de, zaman su gibi akıyor…küresel ekonomide borç çevirme oranlarını konuşmanın tam zamanı!